ฟักข้าว ในทุกวันนี้เป็นที่รู้กันอย่างกว้างขวาง เฉพาะในเขตเอเชีย นับได้ว้าเป็นพืชสมุนไพรที่ให้ความสำคัญมากในการนำมาสกัดเป็นตัวยาสมุนไพรรักษาดรค หรือแม้กระทั้งนำมาเป็นส่วนผสมสำคัญในการผลิตเครื่องสำอางต่างๆ ด้วย คุณค่าจากฟักข้าว ซึ่งอุดมไปด้วยเบต้าคาโรทีน และ ไลโคปีน อันเป็นสารสำคัญช่วยในการต้านอนุมูลอิสระ ลดการเสื่อมสภาพของเซลล์ผิวชะลอการเกิดริ้วรอยก่อนวัย และช่วยให้ผิวกระจ่างใส  อีกทั้งยังช่วยป้องกันและรักษาสิว ฝ้า กระ จุดด่างดำ พร้อมกันนี้ยังเพิ่มความชุ่มชื้นและรักษาน้ำในใต้ชั้นของผิวหนังช่วยให้ผิว หนังแข็งแรงมากขึ้นใช้ กับร่างกายมนุษย์เพื่อความสะอาด ปัจจุบันเครื่องสำอางจึงกลายสิ่งที่มีความสำคัญกับการดำรงชีวิตของมนุษย์มากขึ้น

ฟักข้าว ชื่อสามัญที่เรียกกันโดยทั่วไปคือ แก็ก (Gac) ฟักข้าว ภาษาอังกฤษ Baby Jackfruit ฟักข้าว ชื่อวิทยาศาสตร์ Momordica cochinchinensis (Lour.) Spreng. จัดอยู่ในวงศ์แตงกว่า และวงศ์ CUCURBITACEAE    นอกจากนี้ฟักข้าวยังมีชื่อท้องถิ่นอื่นๆ อีกเช่น มะข้าว (แพร่), ขี้กาเครือ (ปัตตานี), พุกู้ต๊ะ (แม่ฮ่องสอน), ผักข้าว (ตาก ภาคเหนือ) เป็นต้น

ลักษณะของ ฟักข้าว

• ต้น ฟักข้าว จัดเป็นไม้ล้มลุก เป็นไม้เถาเลื้อย อายุยิ่งมากเถายิ่งใหญ่ มีมือเกาะคล้ายกับตำลึง ชอบแสงแดด เลื้อยได้ทั้งบนพื้น บนต้นไม้ บนรั้ว บนหลังคา (ขอให้มีที่เกาะ)

• ใบ ฟักข้าว ใบเป็นใบเดี่ยว ใบเป็นรูปหัวใจหรือรูปไข่ คล้ายกับใบโพธิ์ ความกว้างและความยาวของใบมีขนาดเท่ากัน โดยยาวประมาณ 6-15 เซนติเมตร ขอบใบหยักเว้าลึกเป็นแฉก ประมาณ 3-5 แฉก
• ดอก ฟักข้าว ดอกจะออกตรงบริเวณข้อต่อระหว่างใบหรือตามซอกใบ โดยจะออกดอกข้อละหนึ่งดอก ลักษณะของ ดอก ฟักข้าว จะคล้ายกับดอกตำลึง กลีบดอกมีสีขาวอมเหลือง หรือขาวแกมเหลือง ส่วนก้านเกสรและกลีบละอองจะมีสีม่วงแกมดำหรือสีม่วงแกมน้ำตาล ใบ เลี้ยงประดับมีขน โดย ดอก ฟักข้าว จะเป็นดอกแบบเพศไม่สมบูรณ์ แยกเป็นดอกเพศเมียและดอกเพศผู้ จะอยู่ต่างต้นกัน ดอกเพศเมียจะมีขนาดเล็กปลายใบมน ส่วนดอกเพศผู้ปลายใบแหลม ดอกฟักข้าวมีสีเหลืองมีกลีบดอก 5 กลีบ

• ผล ฟักข้าว มีลักษณะคล้ายรูปไข่กลมรี ที่เปลือกมีหนามเล็กๆ อยู่รอบผล ผลอ่อนจะมีสีเขียวอมเหลือง แต่เมื่อสุกแล้วผลจะมีสีแดงหรือสีส้มอมแดง ผลสุกเนื้อจะเป็นสีเหลือง มีเยื่อกลางหุ้มเมล็ดเป็นสีแดง
• เมล็ด ฟักข้าว ภายในผลมีเมล็ดสีน้ำตาลจำนวนมากเรียงตัวอยู่คล้ายเมล็ดแตง ด้านในเมล็ดมีเนื้อสีขาว (เมล็ดดิบมีพิษ ต้องคั่วหรือต้มให้สุกก่อนนำมาใช้)